Jak dobrze przeżyć rekolekcje?
Jeszcze nigdy nie byłeś na rekolekcjach? Przeczytaj koniecznie!
Ktoś z Twoich znajomych zastanawia się czy wziąć udział w rekolekcjach? Prześlij mu link do tej strony lub do wersji PDF poradnika na naszej stronie. Możesz też zapytać o wydrukowaną broszurkę w ośrodkach.
Po co tu jestem?
Rekolekcje można porównać do przeglądu, który każdy samochód musi przejść po przejechaniu określonej liczby kilometrów. Oddaje się go do warsztatu, sprawdza wszystko, wymienia olej, części, reguluje… A wszystko po to, żeby bezpiecznie jeździć dalej. Podobny sens mają okresowe wizyty u lekarza, które robimy, żeby zachować zdrowie, czy audyt w firmie, który pomaga zachować zdrowe finanse, albo utrzymywanie porządku na biurku, co choć nigdy do końca nam nie wychodzi, to jednak uważamy to za konieczne.
Rekolekcje to przegląd naszej duszy
Może okazać się na początku, że nie wiemy do końca co robić na rekolekcjach. Nie powinno nas to dziwić, bo jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że zazwyczaj ciągle brakuje nam czasu i robimy wiele rzeczy na raz.
Na rekolekcjach zewnętrznie robimy niewiele, ponieważ to głównie Bóg działa.
Sam Twój przyjazd na rekolekcje, gdy w domu została rodzina, która Cię potrzebuje, praca, w którą angażujesz się z pasją, lub perspektywa miłego weekendu, to dowód na to, że Jemu zależało na spotkaniu z Tobą.
Niezależnie od tego, co sprawiło, że tu jesteś, wykorzystaj te chwile skupienia, a zobaczysz wiele rzeczy, które Cię zaskoczą. Bóg daje specjalne światło rozumowi i wielką moc woli tym, którzy pokornie pozwalają Mu się przemienić.
Dzięki temu powrócisz do zwykłych zajęć, mając za sobą solidny przegląd duszy, wykonany przez Tego, który Cię stworzył. Skutecznie przeorientujesz Twoje życie i pewnym krokiem będziesz podążać w kierunku szczęścia.
Co jest najważniejsze?
Podczas rekolekcji najistotniejsze jest jedno konkretne zajęcie: modlitwa. Czym jest modlitwa? To rozmowa z Bogiem. Możliwe, że nie wiesz jak to robić. Z pewnością w codziennym życiu modlisz się, choć nie zdajesz sobie z tego do końca sprawy, gdyż Bóg stale mówi do Ciebie w Twoim sercu.
Rekolekcje to właściwy moment, żeby spokojnie posłuchać wewnętrznego głosu, którego nie da się uciszyć, a który zadaje nam nurtujące pytania. Dlaczego istnieję? Dokąd zmierzam? Czy dobrze postępuję? Dlaczego robię to, co robię? Nareszcie masz czas, aby spróbować odpowiedzieć na te pytania. One nigdy nie ucichną w Tobie.
Pomocne może okazać się kilka zdań zapisanych przez św. Josemaríę:
Piszesz do mnie: „Modlitwa to rozmowa z Bogiem. Ale o czym?”. — O czym? O Nim, o tobie. O twoich radościach, smutkach, sukcesach i niepowodzeniach, o szlachetnych ambicjach, o codziennych troskach… i o słabościach! Dziękczynienie i prośby: Miłość i zadośćuczynienie. Jednym słowem, poznać Boga i poznać siebie: „obcować z Nim! ”. (Droga, nr 91)
Właśnie na tym polegają rekolekcje: poznać Boga i poznać samego siebie. On sam da Ci się poznać przez natchnienia, których Ci udzieli podczas rozważań, pogadanek, Mszy Św., Różańca, Drogi Krzyżowej i chwil osobistej modlitwy przed Tabernakulum.
Rozważ głębiej te myśli
ŚW. JOSEMARÍA
„Dni rekolekcji. Skupienie, aby poznać Boga, poznać siebie i w ten sposób posunąć się naprzód. Czas niezbędny, by odkryć, w czym i jak należy się poprawić: Co mam uczynić? Czego powinienem unikać?”
(Bruzda, nr 177)
ŚW. FAUSTYNA
„Wzięłam udział w tych rekolekcjach, bo bardzo pragnę głębiej poznać Boga i goręcej ukochać, bo zrozumiałam, że im większe poznanie, tym potężniejsza miłość”
(Dzienniczek, nr 974)
ŚW. AUGUSTYN
„Jakże skwapliwie ludzie badają cudze życie, a jak się opieszale zabierają do naprawienia swojego”.
(Wyznania, nr 3)
FRANCISZEK
„Kto przeżywa prawdziwe rekolekcje, doświadcza Bożej siły przyciągania, zachwyca się Bogiem i powraca odnowiony, przemieniony do codziennego życia, do posługiwania innym, do codziennych relacji i niesie ze sobą miły aromat Chrystusa”.
(Spotkanie z Włoską Federacją Ćwiczeń Duchowych (FIES), 3 marca 2014)
BENEDYKT XVI
„W swojej codzienności mam mało czasu dla Niego i mało czasu dla samego siebie. Jestem całkiem zaangażowany w moje sprawy od rana do wieczora i nawet unikam samego siebie, bo nie potrafię nic ze sobą począć. Praca zawodowa mnie pochłania, społeczeństwo mnie pochłania, przyjemności mnie pochłaniają, ale sam jestem od siebie oddalony. W ten sposób dziczeję także w swoim wnętrzu. Absorbują mnie sprawy, jestem jedynie funkcją w ich wielkim trybie. Ale teraz Bóg mnie wydobył. Muszę być spokojny. Muszę czekać. Muszę zastanowić się nad sobą, muszę dźwigać samotność. Muszę dźwigać ból i muszę siebie samego przyjąć. To wszystko jest trudne. Ale czy nie może być prawdą, że Bóg w tym spokoju na mnie czeka?”
(Rozmowa adwentowa z chorymi, 1977)
Praktyczne rady
Potrzebujesz pomocy, aby dobrze przeżyć rekolekcje. Żeby usłyszeć głos Boga, konieczna jest odpowiednia atmosfera i zewnętrzna postawa, która ułatwi Ci modlitwę.
Oto kilka najważniejszych rad, które Ci w tym pomogą:
Cisza pomoże Ci w skupieniu
Podczas rekolekcji najbardziej widoczne jest to, że się nie rozmawia. Nie jesteśmy do tego przyzwyczajeni, możemy nawet czuć się nieswojo. Jednak w ciągu wieków Kościół nie tylko zachęcał, ale czasem nawet zalecał zatrzymanie się na parę dni w ciszy, żeby ułatwić duszy spotkanie z Bogiem. Św. Benedykt mówił „Wypada bowiem, by nauczyciel mówił i uczył, uczeń zaś powinien milczeć i słuchać” (Reguła św. Benedykta).
Dużo trudniej wyciszyć się wewnętrznie. Nie zniechęcaj się, gdyż skupienie duchowe jest pewnym procesem. Na początku rekolekcji będzie Cię trochę kosztowało nie myśleć o pracy, rodzinie, wiadomościach i rzeczach do zrobienia. „Muszę być spokojny – zalecał Benedykt XVI – Muszę czekać (Rozmowa adwentowa z osobami chorymi, 1977). Dzięki temu pomału udzieli Ci się rekolekcyjne skupienie. Cisza pozwoli Ci usłyszeć wiele rzeczy, które Bóg pragnie Ci powiedzieć.
Pomieszkaj z Jezusem
Głównym bohaterem rekolekcji nie jesteś Ty, ale Duch Święty – sam Bóg. Napełni Cię On dobrymi uczuciami, podsunie natchnienia, rady i postanowienia. Jesteś tu po to, żeby adorować Boga. Najlepsze miejsce, aby usłyszeć Jego głos to Kaplica, gdzie Chrystus jest obecny w Najświętszym Sakramencie.
Na rekolekcjach nie musisz gotować, sprzątać, ani zajmować się domowymi sprawami. Rozkład dnia nie przewiduje też czasu na sport, pracę ani naukę.
Dobrą praktyką jest utrzymać telefon jak najdłużej w trybie offline, żeby mieć uwagę skupioną na tym, co Bóg zamierza Ci powiedzieć.
Zacznij od dobrej spowiedzi
Wielowiekowe doświadczenie Kościoła uczy, że najlepiej rozpocząć rekolekcje dobrą spowiedzią. Przygotuj się do niej: wykorzystaj, że jest na to czas i zrób głęboki rachunek sumienia.
Im głębsza i bardziej szczera jest nasza skrucha, tym więcej owoców przynosi spowiedź.
Zazwyczaj na rekolekcjach Bóg daje nam dużo światła, żebyśmy zdali sobie sprawę z tego, co należy zmienić w naszym życiu. Rozkład dnia przewiduje okazję do spowiedzi w konkretnych godzinach, możesz jednak poprosić księdza żeby Cię wyspowiadał o innej porze.
Porozmawiaj z księdzem
Na rekolekcjach przez cały dzień ksiądz jest do Twojej dyspozycji. Rozmowa nim jest oczywiście dobrowolna. Wielu osobom dobrze robi porozmawiać o tym, co ujrzały w chwilach modlitwy. Gdy rodzi się jakaś wątpliwość, warto ją wyjaśnić. Ksiądz może też pomóc Ci sformułować konkretne postanowienia lub zasugerować właściwą lekturę. Zdarzają się w naszym życiu trudne sprawy, które czasami ciągną się latami. Warto porozmawiać o nich szczerze. To często pomaga zdecydować się zmierzyć z nimi na serio. Nawrócony św. Paweł dowiaduje się, co powinien dalej robić, dzięki rozmowie z Ananiaszem, którego Jezus posyła do niego. Podobnie może być w Twoim przypadku: Bóg często posługuje się innymi osobami, żeby przekazać nam swoją Wolę.
Utrwal dobre pomysły w notatkach
Podczas rekolekcji zbliżasz się do Chrystusa, który jest Światłością świata. To dlatego otrzymujesz wiele natchnień. Dobrze Ci zrobi zapisywanie najważniejszych spraw w notesie, kalendarzu lub na telefonie. Po kilku miesiącach, gdy wir codziennego życia porwie Cię kompletnie, te notatki pomogą Ci w osobistej modlitwie. Przeżyjesz na nowo to, co Bóg ukazał Ci podczas rekolekcji.
Pamiętaj jednak, że rekolekcje dobrze jest zakończyć paroma konkretnymi postanowieniami. Ogólna decyzja, by „więcej się modlić” lub „pracować lepiej” nie wystarczy i szybko o niej zapomnisz. Możesz poprosić księdza o pomoc w znalezieniu konkretów, których warto się uchwycić.
Skorzystaj z pomocy książek
Są takie chwile na rekolekcjach, szczególnie gdy nie wiesz o czym rozmawiać z Bogiem, w których dobrze jest sięgnąć po książkę. Wiele osób nauczyło się modlić w oparciu o teksty, które opisują życie Pana Jezusa i Jego Mękę.
Zwróć uwagę na listę wybranych tytułów. Są one dostępne na miejscu w biblioteczce duchowej. Możesz też zakupić nowy egzemplarz dla siebie, by wracać później do książki, która Ci pomogła. Niektóre posiadają wersję online – odeśle Cię do niej kod QR. Jeśli żadna z książek nie przyciąga Twojej uwagi, możesz poprosić księdza lub organizatora rekolekcji o inne propozycje.
DROGA
Św. Josemaría Escrivá
Myśli i punkty do rozważań, zebrane by ułatwić zwrócenie serca ku Bogu. W bezpośrednim stylu autor zachęca czytelnika do stawienia czoła Bożym wymaganiom, w atmosferze zaufania i przyjaźni.
WYZNANIA
Św. Augustyn z Hipony
Chociaż pochodzi z V w., dzieło to zaskakuje swoją aktualnością. Św. Augustyn z pasją opisuje własny proces poszukiwania prawdy. To pragnienie bliskie jest również wielu osobom współczesnego świata.
UZDRAWIAJĄCA MOC SPOWIEDZI
Scott Hahn
To niezwykła, pełna żaru książka człowieka, który odkrył wielki dar spowiedzi. Jego rady pomogą wyrwać się z utartych kolein życia duchowego i wrócić do domu w ramiona kochającego Ojca.
DZIENNICZEK
Św. Faustyna Kowalska
W opisie własnych wewnętrznych doświadczeń, św.
Faustyna ukazuje jak dusza stopniowo zbliża się do Boga,
coraz lepiej rozumie tajemnicę Jego Miłości do człowieka,
a odkrycia te popychają ją do konkretnego działania.
PRACUJ SOLIDNIE, TWÓRZ Z MIŁOŚCIĄ
Javier López
W serii artykułów autor opisuje wkład jaki w chrześcijańskie rozumienie pracy wniósł św. Josemaría. Jak nasza wiara zmienia podejście do pracy? Jak zamienić codzienne zajęcie w dzieło sztuki? W książce tej znajdziesz odpowiedź na te pytania.
TO CHRYSTUS PRZECHODZI
Św. Josemaría
18 najbardziej znanych homilii św. Josemaríi, uporządkowanych tematycznie. Nie są to teologiczne rozważania, lecz żywy dialog autora z Bogiem, owoc jego osobistej modlitwy. Pomagają odkryć, jak modli się ktoś święty.
ŻYCIE JEZUSA WEDŁUG EWANGELII
Francisco Fernández-Carvajal
Książka, która jest owocem wnikliwej lektury czterech Ewangelii. Odkrywa duchowy sens każdego epizodu życia Pana Jezusa. Pomoże czytelnikowi w poznawaniu Chrystusa i zaprzyjaźnianiu się z Nim. Rozważania autora są przenikliwe, ale mają również wymiar bardzo praktyczny.
PÓŁ GODZINY DLA BOGA
Mauro Leonardi
Doskonały przewodnik po tajnikach modlitwy, szczególnie przydatny dla ludzi zabieganych. Sugestywnie opisuje, jak zacząć i jak doskonalić dialog z Bogiem.
SZTUKA KORZYSTANIA Z WŁASNYCH BŁĘDÓW
Joseph Tissot
Książka zainspirowana listami św. Franciszka Salezego. Autor ukazuje miłosierdzie Boga wobec ludzkich słabości i proponuje optymistyczny styl chrześcijańskiej walki, zakotwiczony w Bożej dobroci.
Wykorzystaj rozkład dnia
Plan dnia został został pomyślany, żeby pomóc Ci się modlić.
Główne punkty programu to:
Msza Święta
Na rekolekcjach Msza Św. odprawiana jest codziennie i możesz przyjąć Pana Jezusa w Komunii Św. Msza Św. to najważniejszy element życia chrześcijanina. To „centrum i korzeń życia wewnętrznego” ponieważ przekazuje nam owoce Ofiary Krzyża. Gdy celebrujemy Mszę Św., w tajemniczy i bezkrwawy sposób, staje się obecne to samo, co wydarzyło się na Kalwarii.
Rozważania
Rozważania to chwile modlitwy prowadzone przez księdza w kaplicy. Są szczególnie pomocne dla tych, którzy chcą nauczyć się modlić. Rozważania dotyczą najistotniejszych kwestii chrześcijańskiego życia.
Pogadanki
To mini-wykłady na temat konkretnych aspektów chrześcijańskiego życia. Pomagają przekuć na praktykę to, co dostrzegasz na modlitwie.
Rachunek sumienia
Rozkład dnia przewiduje dwa momenty na rachunek sumienia.
Najpierw, wczesnym popołudniem, czytane są pytania, które mogą Ci pomóc w rozważeniu tego, co możesz poprawić w Twoim życiu. Każdy sam rozważa te pytania i odpowiada na nie w swoim sumieniu.
Drugi rachunek sumienia ma miejsce na koniec dnia, tuż przed pójściem spać. To krótka chwila modlitwy osobistej, ok. 3 minut. Chodzi o to, by zastanowić się jak minął dzień. Można taki rachunek sumienia robić na wiele sposobów, ale zaleca się czynić to codziennie. Dzięki temu poprawa w życiu duchowym dotyczy konkretnych spraw i opiera się na codziennych celach.
Św. Jan Paweł II mówił, że rachunek sumienia nie powinien być „trwożliwą introspekcją psychologiczną, ale szczerą i spokojną konfrontacją z wewnętrznym prawem moralnym, z normami ewangelicznymi podanymi przez Kościół, z samym Jezusem Chrystusem, który jest naszym nauczycielem i wzorem życia, oraz z Ojcem Niebieskim, który powołuje nas do dobra i doskonałości” (Adhortacja apostolska Reconciliatio et paenitentia, nr 31, III).
Podsumowując: to krótka chwila modlitwy, w której rozważa się to, jak przeżyło się miniony dzień.
Na koniec wybierz sobie postanowienia
Żeby rekolekcje były owocne, musisz wyciągnąć konkretne wnioski. Nie rób zbyt wielu postanowień. Wybierz jedno, dwa lub trzy, ale konkretne, namacalne i łatwe do zweryfikowania. Duchowe rozważania podczas rekolekcji mogą być wzniosłe, ale nie będą przydatne jeśli nie przełożysz ich na Twoje codzienne życie. Niektórzy postanawiają sobie uśmiechać się do zmęczonego kasjera w supermarkecie, dokładnie sprzątać pod łóżkiem, bywać częściej na Mszy Św., uczestniczyć w spotkaniu formacyjnym, rozmawiać regularnie z księdzem o życiu duchowym, zmywać naczynia, nakrywać do stołu, albo wcześniej wracać do domu. Chodzi o konkrety, które pomogą Ci być lepszym.
Inne pobożne zwyczaje
Plan dnia przewiduje inne pobożne zwyczaje, które w Kościele tradycyjnie zaleca się szczególnie w trakcie rekolekcji.
– Droga krzyżowa, to 14 stacji upamiętniających cierpienie Pana Jezusa podczas Jego męki.
– Różaniec, to najbardziej rozpowszechniona modlitwa maryjna, w której rozważa się niektóre sceny z życia Pana Jezusa i św. Rodziny.
– Nawiedzenie Przenajświętszego Sakramentu, to krótka chwila adoracji przed tabernakulum.
– Czytanie duchowe, polega na 15-minutowej wspólnej lekturze książki duchowej, niezależnie od czasu na lekturę osobistą.
– Błogosławieństwo Przenajświętszym Sakramentem, to forma adoracji, która przebiega według przewidzianego przez Kościół schematu: śpiewane są hymny i pieśni eucharystyczne i Chrystus w Eucharystii błogosławi zebranych.